Havørn-suksess: Her flyg den norske havørna i Irland

– Vi er veldig stolte over å ha bidrege til å gjeninnføre havørna i Irland etter over hundre års fråvær. Dei norske ørnane møter stor entusiasme i Irland, og skaper eit meir komplett økosystem i den irske nasjonalparken. Dette er naturrestaurering i praksis, seier Hilde Singsaas, direktør for Miljødirektoratet.

Laurdag 9. august vart dei siste utsetjinga av norske havørnungar i Irland gjennomført. Det markerer avslutninga på eit nesten 20 år langt samarbeid mellom Miljødirektoratet og National Parks and Wildlife Service.

Målet har vore å gjeninnføre havørna til Irland, der arten har vore utrydda i over 100 år. I dag lever omtrent 150 havørnar fritt i Irland.

I 2025 hekka minst 15 par og produserte 10-13 ungar. Totalt gjennom heile perioden har minst 77 ungar komne til vengene.

Vellykka naturrestaurering

Prosjektet starta i 2006, og har i to fasar (2007–2011 og 2020–2025) ført til at rundt 200 unge havørnar er henta frå norske reir og sett ut i irsk natur.

I første fase vart 100 havørnungar sett ut, og den første hekkinga vart registrert i 2012. Etter kvart etablerte fleire fuglar seg som par, og i 2020 var det ti hekkande par – fleire med ungar.

For å sikre ein varig og levedyktig bestand er det sett ut rundt 100 nye fuglar sidan 2020.

Sjølv om det i starten var skepsis blant irske bønder, har prosjektet i dag brei oppslutning i den irske befolkninga. Erfaring frå Noreg viser at havørna har lita negativ påverking på sau og anna næring, noko som vart lagt til grunn då prosjektet starta.

Var trua også i Noreg

På 1960-talet var havørna ein trua art også i Noreg, med omtrent 500 hekkande par. Årsaka var jakt, fangst og miljøgifter – akkurat som i Irland, der havørna vart heilt utrydda. Men i 1968 vart havørna freda, og bestanden har vakse jamt sidan.

– Havørna har vore trua i Noreg òg, men i dag har vi rundt 2500 hekkande par kvart år, over heile landet. Det betyr at Noreg no har eit unikt høve til å bidra med havørn i prosjekt som skal gjenopprette naturen der havørna tidlegare var ein naturleg del av økosystemet, seier miljødirektør Hilde Singsaas.