Oljeforureininga på trøndelagskysten må fjernast

Miljødirektoratet har det overordna forvaltningsansvaret for verneområda i Noreg.

– Vi er bekymra for oljeforureininga som har nådd viktige og sårbare område langs kysten av Trøndelag, og for vidare spreiing nordover mot Helgeland. Vi er særleg bekymra for at sjøfugl og oter kan bli skadd av olja, seier avdelingsdirektør Ivar Myklebust i Miljødirektoratet.

Dei aktuelle områda er viktige område for sjøfugl heile året. Hekketida er straks i gang og store mengder sjøfugl overvintrar i områda.

Oljeklumpar frå Njord-plattforma har nådd land

Equinor, som ansvarleg forureinar, leier aksjonen i kystsona for å finne og fjerne olja som har nådd land. Kystverkets prøver stadfestar at det er olja som vart sleppt ut frå Njord A-plattforma nyttårsaftan.

Kystverket, som har ansvaret for beredskapen til staten mot akutt forureining, fører tilsyn med oljevernsaksjonen. 

Statens naturoppsyn (SNO), som er Miljødirektoratets feltapparat, kartlegg forureininga for å få oversikt over situasjonen i verneområda.

Fakta: Miljødirektoratet gir miljøfaglege råd til Kystverket

• Vi gir mellom anna råd om forureining, prioriteringar, miljøovervaking og forhold knytte til avfallshandtering.
• Dei faglege grunnlaget for råda blir utarbeidd i samarbeid med statsforvaltarane i Møre og Romsdal, Trøndelag og Nordland.

Alvorleg hending for sårbare naturområde

Vêrprognosen for dei kommande dagane viser vind frå sørvestleg retning. Dette kan bidra til ytterlegare spreiing og påslag av oljeklumpar fleire stader nordover frå trøndelagskysten.

– Det er første gong råolje frå petroleumsverksemda til havs har nådd norske strender. Dette er ei alvorleg hending. Vi er bekymra for natur og miljø dersom olja ikkje blir fjerna raskt, seier Ivar Myklebust i Miljødirektoratet.

Langs kysten av Trøndelag og på Helgeland finn vi ei rekkje naturområde med store naturverdiar. Mange av dei har tilknyting til det marine miljøet, som hekkeområde for sjøfugl, strandområde, tareskogar, korallrev, viktige område for kystsel. 

Fakta: Sårbare naturområde i Midt-Noreg

• Mange av verneområde langs kysten er oppretta for å ta vare på det rike naturmangfaldet.
• Froan, Vest-Vikna, Horta og Horsvær er alle område av internasjonal betydning. Dei har status som Ramsarområder, som er viktige våtmarker. Betydninga deira som hekkeområde for sjøfugl er ei viktig grunngiving for dette.
• På Helgeland finn vi også Vegaøyan verdsarvområde, innskrive på Unescos verdsarvliste, mellom anna på grunn av   den unike ærfuglen- og duntradisjonen.
• Det finst også ei rekkje andre område som ikkje er verna, men som har viktige naturkvalitetar.

Sjøfugl kan bli skadd av olja

Mange av sjøfuglane i Noreg er reduserte i talet på over lang tid. Fleire artar er trua av utrydding.

Vi nærmar oss no hekkeperioden der sjøfuglane finn fram til hekkeområda. Dette er ei særleg sårbar og viktig tid for desse artane.

– Forureininga frå Njord-plattforma gir  mykje fare for at sjøfugl som kjem til område langs trøndelagskysten for å hekke, kan bli skadd av olja. Når temperaturen aukar, er det forventa at oljeklumpane blir meir klistrete, og at dei dermed kan bli vanskelegare å fjerne. Det kan føre til meir tilgrising av sjøfugl, vilt og natur, dersom olja ikkje blir fjerna raskt, seier avdelingsdirektør Ivar Myklebust.

Fakta: Akutt forureining frå Njord A-plattforma

• 31. desember 2024 var det eit akutt utslepp av råolje frå Njord A-plattforma i Norskehavet.
• Det totale utsleppet vart estimert til rundt 150 kubikkmeter (m3), og 75 m3 olje og resten vatn.
• Olja var av typen Fenja/pil. Denne olja er veldig vokshaldig, og stivnar i kaldt vatn.
• Den 12. februar vart det oppdaga oljeklumpar på Kvisten på Frøya. Kystverkets prøver stadfesta 19. februar at det var råolje frå Njord.
• Equinor, som ansvarleg forureinar, leier aksjonen i kystsona og Kystverket fører  tilsyn.