Årets finalistar til ryddeprisen Gullklypa 2024

Kvart år deler Hold Norge Rent ut Gullklypa. Utmerkinga er ei hyllest til ein eldsjel eller organisasjon som har gjort ein ekstraordinær innsats mot forsøpling i året som har gått. I tillegg til ære og heider, får vinnaren av Gullklypa ein pengepremie sponsa av Ragn-Sells.

I år blir Noregs ryddepris delt ut under eit eige haustarrangement i oktober. Meir informasjon om arrangementet kjem over sommaren.

Sterke kandidatar

Av fleire titals forslag har juryen plukka ut fem finalistar basert på desse kriterium:

• Kontinuerleg og systematisk rydding over tid
• Mengd rydda
• Samarbeid mot forsøpling
• Kjelde til inspirasjon
• Bidrag i nasjonale ryddedugnadar
• Kunnskap om forsøpling
  
  

Juryen består av Carl Pedersen, partneransvarleg i Hold Norge Rent, Øystein Solevåg, dagleg leiar i Attvin, Ina Giske, vinnar av Gullklypa 2023, forfattar og frivillig strandryddar.

Ein enorm frivillig innsats i Noreg

– Det har vore både rørande og imponerande å lese alle dei fine nominasjonane og kjenne på den enorme frivillige innsatsen som blir lagt ned mot marin forsøpling langs heile den langstrakte kysten vår. Som jurymedlem vil eg takke alle frivillige ryddarar, som kvar for seg fortener ein heiderspris, forklarar jurymedlem Ina Giske, fjorårets vinnar av Gullklypa.

– Sjølve utveljinga har vore svært krevjande, då det er mange verdige vinnarar. Juryen er veldig stolte av finalistane vi har kome fram til, som alle har gjort ein unik innsats og stått opp mot forsøpling i årevis, avsluttar ho.

Årets fem finalistar er:

Ellen Sandvik Mikkelsen (Træna, Nordland)

Ellen Sandvik Mikkelsen har sidan 2022 leia organisasjonen Vårt Hav, men sidan 2017 har ho vore ein nasjonal kapasitet innan kunnskap om førebygging og frivillig opprydding av marin og annan forsøpling. Ellen var sentral i etableringa av Kystlotteriet og har bidrege til at det frivillige ryddemiljøet i Noreg er så sterkt som det er i dag. Ho har mobilisert tusenvis av menneske og jobbar metodisk med å byggje nettverk som varer.

– Eg har koordinert tusenvis av frivillige – barn, ungdom, eldre, innsette, flyktningar – for berekraft og marin ryddeinnsats dei siste 15 åra. Det handlar ikkje berre om rydding, men å gjere det mogleg og meiningsfullt for alle, forklarar Mikkelsen.

Andreas Brandvoll (Asker, Viken)

Andreas Brandvoll er Plastpiraten frå Filtvet. Grunntanken hans er at «Plastpirat» kan alle bli – det kostar ingenting anna enn litt innsats. Sidan 2018 har han vore Admiral i organisasjonen som no seglar med rundt 25 fartøy – alt som kan flyte tel med. Andreas har eit stort hjarte for menneske, og inviterer alt frå skuleklassar og ministrar til bedrifter og folk med livsutfordringar til å vere med og rydde, året rundt.

– Plastpiratane gir alle ei moglegheit til å bidra – låg terskel, stort engasjement. Eg vil inspirere folk til å stå opp mot forsøpling, forklarar Brandvoll.

John Gunnar Broks (Magerøya, Finnmark)

Ingenting er for stort eller for lite for John Gunnar Broks. I sitt utrettelige arbeid med å rydde Finnmarkskysten har han som mål å fjerne kvar einaste knuste plastbit frå brøytestikkene som blir etterlatne etter vinteren. Han har ein entusiasme, eit humør og ein humor som bidrar til å mobilisere også dei rundt han til å vere med på oppryddinga.

– Eg la merke til all metallskrapen i fjæra ved Honningsvåg og sette i gang – med barnehagar, skular, frivillige og Kystvakta. Så langt har vi fjerna over 1 000 tonn avfall frå Finnmark, forklarar Broks.

Søgne Dykkerklubb (Kristiansand, Agder)

Søgne Dykkerklubb har sidan desember 2015 jobba systematisk med å fjerne spøkelsesreiskap og anna søppel frå havbotnen. Dei har gjennomført ryddeaksjonar på store delar av Sørlandet og vore ein føregangsaktør i oppryddingsarbeidet av tapte fiskereiskap i Noreg. Klubben er ein stor inspirasjon for andre dykkerklubbar i heile landet.

– Vi er folkets auge under vatn – når tapte reiskapar og søppel dukkar opp, ryddar vi og viser kvifor folk må engasjere seg mot forsøpling i havet, forklarar leiaren i dykkarklubben, Karl Klungland.

Lamo Marked (Trondheim, Trøndelag)

Lamo Marked har sidan oppstarten i 2022 jobba for å byggje tradisjon rundt nasjonale ryddedugnadar, med særleg fokus på urbane område. Dei ryddar der forbrukaren er, og deltek aktivt under Vårryddedagane, Byryddedagane og Rydd Nidelven. Målet er å skape gode ryddeopplevingar og byggje ein kultur for tradisjon.

– Vi ryddar, reparerer og skaper fellesskap. Grønne Spor knyter folk saman – frå ungdom til dei som står utanfor arbeidslivet – for ein reinare bydel, forklarar Janka Otting frå Lamo Marked.

Les meir om grunngjevinga for kvar kandidat på nettsidene til Hold Norge Rent.